1) In de Tour de France van 2019 deden nul donkere Europeanen mee.
2) Op WorldTour en Pro Continentaal niveau rijdt momenteel geen gekleurde Nederlander.
3) Bij de huidige juniorencategorie rijden twee grote, niet blanke, talenten: baansprinter Tony Boon, en veldrijder Salvador Alvarado.
Dat wielrennen een sport is die met name beoefend wordt door blanken, staat buiten kijf. Er zijn echter de laatste jaren meerdere initiatieven gestart om donkere wielrenners te laten integreren in het peloton. In London bijvoorbeeld is het ‘Black Cyclists Network’ opgezet en in Los Angeles begon in 2019 een nieuw wielerteam: Legion of Los Angeles. De enige Amerikaanse ploeg die gerund wordt door een Afro-Amerikaan (diezelfde man rijgt de overwinningen overigens aaneen in grote wedstrijden in de VS). In Nederland is er echter niet zo’n initiatief.
“Vooral ouders keken raar naar ons, niet de kinderen zelf”
Salvador Alvarado (broertje van de succesvolle veldrijster Ceylin) en Tony Boon hebben allebei ervaringen met discriminatie in of om het peloton.
Alvarado: “Toen ik begon met wielrennen werd er vooral raar naar ons gekeken door de ouders. Ik merkte wel dat ik een ander kleurtje had dan de andere kinderen, en dat was wederzijds, maar ik ervoer daar geen hinder van of iets dergelijks want iedereen was jong en sport gewoon een beetje. Als er ouders raar naar ons keken, hoefde ik niet voor mezelf op te komen; dat deden mijn ouders.
Soms had mijn familie het er dan even met me over in de auto terug naar huis, maar dat was kort. De opmerkingen van anderen waren volgens mij ook nooit negatief bedoeld, het was voor sommigen denk ik vooral opvallend dat er bruine mensen aan wielrennen deden. En we waren nog goed ook.”
(Tekst gaat verder onder de afbeelding)

“In een wedstrijd heb ik gelukkig nog nooit een racistische uitspraak naar mijn hoofd geslingerd gekregen. Je scheldt elkaar wel uit aangezien je tegenstanders bent, maar dat is in mijn geval nooit racistisch geworden. Op trainingskamp ligt het soms wat gevoeliger, ik reed vorig jaar bij een Belgische ploeg (Callant-Doltcini, red), en daar werden dan wel eens grapjes gemaakt die op het randje zaten. Maar het zijn grapjes, die kan ik hebben. Als het echt racistisch word, pik ik het niet natuurlijk. Er is wel respect naar elkaar.”
“Hoe beter ik werd, hoe negatiever de reactie op mijn huidskleur”
Tony Boon heeft meer last ondervonden van racisme dan Alvarado: “Het was nieuw, toen ik begon. Je ziet niet veel jongens met een kleur op de fiets namelijk, mede daardoor werd ik omarmd door de groep. Toen begon ik steeds beter en beter te presteren en toen ik begon met winnen, werd ik bij sommigen opeens ‘die rotneger uit Assendelft’… Hoe beter ik werd, hoe negatiever de reactie op mijn huidskleur.”
“Eerlijk is eerlijk. Als er nieuwe jongens op de baan komen vind ik het ook helemaal leuk, maar wanneer ze mijn positie gaan bedreigen word ik ook wel een beetje link. Als concurrenten scheld je ook op elkaar, dat is normaal want je zit vol met adrenaline. Ik zie dat echter niet als excuus om iemands afkomst erbij te betrekken. Dat trekt echt alle motivatie en kracht uit je.”
“Waar ik woon, fietst bijna niemand”
Boon vertelt waarom hij denkt dat er weinig donkere jongens op de racefiets stappen: “De drempel is hoog. Een fiets is duur, kleding is duur en je moet ook altijd ver reizen naar clubs toe”, Alvarado denkt dat het ook met de locatie te maken heeft: “Ik woon in Beverwaard, een wijk in Rotterdam-Zuid. Het is hier heel normaal om te gaan voetballen of basketballen, als je aan iemand vraagt ‘heb je zin om een stukje te fietsen’ word je als een gek aangekeken en vraagt diegene zich af waarom die dat zou doen. Waar ik woon, fietst bijna niemand!”
Boon is het hiermee eens: “De omgeving is heel belangrijk ja. Waar ik woon doen al meer mensen aan wielrennen. Als je naar de Bijlmer gaat in Amsterdam, duurt het lang voordat je een wielrenner hebt gevonden. Bijna iedereen voetbalt daar. Het is een beetje een effect dat zichzelf versterkt, dat maakt het ook lastig om het te veranderen…”
Rolmodellen zijn dus hard nodig. Nul donkere Europeanen in het Tourpeloton van 2019 helpt daar niet in mee. Het feit dat Daniel Teklehaimanot, die in 2015 een held werd in Afrika nadat hij meerdere dagen de bolletjestrui droeg, geen contractverlenging kreeg in 2017 bij de enige Afrikaanse ploeg in het peloton, en het feit dat diezelfde ploeg zijn visie heeft veranderd van het opleiden van Afrikaanse talenten naar snel succes behalen met gevestigde namen, versterken het probleem zelfs alleen maar.
Legion of Los Angeles en Black Cyclists Network helpen wel. Beide rijden de Tour niet (Black Cyclists Network is überhaupt geen ploeg), maar hebben een enorme impact op wielrennen als geheel. Als multicultureel land met een wielerhart, kan Nederland een voorbeeld nemen aan Legion, want ‘zij doen het echt goed’, aldus Alvarado.